Sosyal anksiyete bozukluğu (sosyal fobi) nedir ve nasıl tedavi edilir?
Bazen sosyal fobi olarak da adlandırılan sosyal anksiyete bozukluğu, sosyal ortamlarda aşırı korkuya neden olan bir tür anksiyete bozukluğudur. Bu bozukluğu olan kişiler insanlarla konuşmakta, yeni insanlarla tanışmakta ve sosyal toplantılara katılmakta zorlanırlar. Başkaları tarafından yargılanmaktan veya incelenmekten korkarlar. Korkularının mantıksız veya yersiz olduğunu anlasalar da onları yenmek için kendilerini güçsüz hissedebilirler.
Sosyal kaygı, utangaçlıktan farklıdır. Utangaçlık genellikle kısa sürelidir ve kişinin hayatını bozmaz. Sosyal kaygı kalıcı ve zayıflatıcıdır. Utangaçlıktan farklı olarak sık sık erteleme ve kaçınma davranışları görülür. Kişinin İş, okul, insan ilişkileri geliştirmek gibi yaşam alanlarında işlevselliğini olumsuz yönde etkileyebilir. Sosyal kaygının toplumumuzda görülme sıklığı çok yüksektir.
Sosyal fobinin varlığında sosyal etkileşimler aşağıdaki fiziksel semptomlara neden olabilir:
kızarma
mide bulantısı
asiri terleme
titreme
konuşma zorluğu
ağız kuruluğu
baş dönmesi
hızlı kalp atış hızı
Psikolojik belirtiler olarak şunlar görülebilir:
sosyal durumlar hakkında yoğun endişe
bir olaydan günler veya haftalar önce endişelenmek
katılmanız gerekiyorsa sosyal durumlardan kaçınmak veya arka planda kalmaya çalışmak
sosyal bir durumda kendinizi utandırmaktan endişe etmek diğer insanların stresli veya gergin olduğunuzu fark edeceğinden endişe etmek sosyal bir durumla yüzleşmek için alkole ihtiyaç duymak
Kaygı nedeniyle okulu veya işi kaçırmak
Bazen endişeli hissetmek normaldir. Bununla birlikte, sosyal fobiniz olduğunda, başkaları tarafından yargılanma veya onların önünde aşağılanma korkusu yaşarsınız. Aşağıdakiler dahil tüm sosyal durumlardan kaçınabilirsiniz:
bir soru sormak
iş mülakatları
alışveriş
umumi tuvaletleri kullanmak
telefonda konuşmak
toplu alanlarda yemek yemek
Sosyal fobi hayatınızı kontrol etmek zorunda değil. Haftalar veya aylar sürse de, psikoterapi ve/veya ilaç tedavisi, sosyal ortamlarda daha sakin ve kendinden emin hissetmeye başlamanıza yardımcı olabilir. Sosyal kaygı tedavisinde kullanılan çeşitli terapi tekniklerinden birisi de bilişsel davranışçı terapidir. Bu terapi, gevşeme ve nefes alma yoluyla kaygıyı nasıl kontrol edeceğinizi ve olumsuz düşünceleri olumlu düşüncelerle nasıl değiştireceğinizi öğrenmenize yardımcı olur. Ek olarak; EMDR Terapisi, sosyal kaygıyı ortaya çıkaran geçmiş yaşam olayları üzerinden çalışılarak etkili sonuçlar alınmasını sağlar.
