Adım Adım, Evre Evre Prostat Kanseri Tedavisi Nedir?

Kanseri evrelendirmek, tedavi için en iyi alternatifini seçmede en önemli faktörlerden biridir. Prostat kanserinde evrelendirme, kanserin yaygınlık derecesi(T, N ve M kategorileri kullanılarak) ve ilk teşhis edildiğinde PSA seviyesi ve Gleason skoruna (Derece Grubu) göre yapılmaktadır.

Yayılmamış prostat kanserleri için (Evre I ila III), tedavi seçeneklerini belirlemeye yardımcı olmak için hastalar risk gruplarına (prostat tümörünün ne kadar büyüdüğüne, PSA düzeyine ve prostat biyopsi sonuçlarına göre) ayrılır. Risk grupları, çok düşük riskten çok yüksek riske kadar değişmektedir; düşük risk grubu kanserlerinin, yüksek risk gruplarına kıyasla daha düşük büyüme ve yayılma şansı vardır. Tedavi seçeneklerine bakılırken temel olarak hastalığın evresi, PSA değeri ve risk grubu dikkate alınması yanında, tedavi seçeneklerine karar verirken tıbbi ekibin başka faktörleri de dikkate almak zorunluluğu vardır. ;

Tedavi kararı ve tedavi seçeneklerine karar verirken şunlar da dikkate alınır:

• Hastanın yaşına ve beklenen yaşam süresine,

• Halen cinsel aktif olup olmamasına,

• Hayat kalitesini bozan başka hastalıkların olup olmamasına,

• Hastanın sosyo kültürel ve ekonomik seviyesine,

• Prostat kanserinin evresine(TNM ve Grup evresi) ve kanserin azgınlık derecesine(Gleason skoru)

• Mevcut teknik alt yapı,

Evre I Prostat Kanseri Tedavisi

Bu evre prostat kanseri kitlesi ve tümör yükü nispeten küçük( T1 veya T2) ve prostat dışında taşmamış ve büyümemiştir. Düşük Gleason skorlarına (6 veya daha az) ve düşük PSA seviyelerine (10 ng/mL den az) sahiptirler. Genellikle çok yavaş büyürler ve hiçbir zaman herhangi bir belirti veya başkaca sağlık sorunlarına neden olmazlar.

Tedavi Seçenekleri:

• Herhangi bir şikayeti olmayan ve / veya yaşam sürelerini kısıtlayabilecek başka ciddi sağlık sorunları olan erkekler için genellikle sadece izlem(Bekle-Gör) veya aktif izlem önerilebilir. Tedaviye başlamak ısrarı olan hastalar için ise radyasyon tedavisi (harici ışın tedavisi -EBRT veya brakiterapi) veya radikal prostatektomi(Açık veya Robotik) seçenekler olabilir.

• Daha genç ve sağlıklı hastalarda aktif izlem, radikal prostatektomi (Açık veya Robotik) veya ışın tedavisi (harici ışın veya brakiterapi) düşünülebilir. Bazı hastalarda radikal prostatektomi yapıldıktan sonra çıkan patoloji sonucuna göre ışın tedavisi ve/veya kısa süreli hormon tedavisi eklenebilir.

Evre II Prostat Kanseri Tedavisi

Evre II kanserler yine henüz prostatın dışına çıkmamış veya taşmamış, ancak hacim olarak daha büyüktür, evre I kanserlerine göre daha daha yüksek Gleason skorlarına ve/veya daha yüksek PSA seviyelerine sahiptir. Ameliyat yapılmayan veya ışın tedavisi almayan Evre II kanserlerin; evre I’e göre prostatın dışına yayılma olasılığı ve prostat şikayetlerine neden olma olasılığı daha yüksektir.

Tedavi Seçenekleri:

• Evre I kanserlerinde olduğu gibi, kanseri herhangi bir belirtiye neden olmayan ve yaşlı ve / veya başka ciddi sağlık sorunları olan hastalar için sadece izlem(Bekle-Gör) veya aktif izlem bir seçenektir. Buna alternatif olarak hormon tedavisi ve/veya harici ışın tedavisi ya da brakiterapi(dahili ışın tedavisi) bir seçenek olabilir.

• Daha genç ve sağlıklı olan hastalar için tedavi seçenekleri şunlardır:

• Radikal prostatektomi (Prostat, meni kesesi ve yolları, pelvik lenf düğümlerinin de beraber çıkarılması). Ameliyat sonrası çıkan patoloji raporunda prostat dışına taşma söz konusu ise ameliyattan birkaç ay sonrası PSA seviyesi istenen seviyeye düşmüyorsa harici ışın radyasyonu verilebilir.

• Yalnızca harici ışın radyasyonu yetinilebilir

• Yalnızca brakiterapi (seçilmiş bazı hasta gruplarına)

• Brakiterapi ve harici ışın radyasyonu kombinasyonu yapılabilir

• Sadece aktif izlem yapılabilecek hasta grupları olabilir

• Henüz rutin kullanımda olmayan deneysel bazı yeni tedavilerin klinik uygulamaların yer alabilir

• PSA seviyesi ve / veya Gleason skoruna bağlı olarak kanserin nüksetme olasılığı daha yüksekse, tüm radyasyon seçenekleri birkaç aylık ve 2 yıla uzayabilen hormon tedavisi ile birleştirilebilir.

Evre III Prostat Kanseri Tedavisi

Evre III kanserler prostatın dışında büyümüş ve mesaneye veya rektuma (T4) yayılmış olabilir. ancak lenf düğümlerine veya uzak organlara yayılmamışlardır. Bu kanserler, tedaviden sonra erken evre tümörlere göre tekrar nüks etme olasılığı daha yüksektir.

Bu aşamadaki tedavi seçenekleri şunlardır:

• Harici ışın tedavisi artı hormon tedavisi

• Hormon tedavisi artı harici ışın tedavisi ve dahili ışın brakiterapi

• Seçilmiş bazı hastalarda radikal prostatektomi artı harici ışın tedavisi ve / veya hormon tedavisi.

• Daha yaşlı veya başka tıbbi sorunları olan hastalarda, tek başına hormon tedavisi, harici ışın tedavisi ve hatta aktif izlem gibi daha az agresif tedavileri seçilebilir.

• Henüz rutin kullanımda olmayan deneysel bazı yeni tedavilerin klinik uygulamaların yer alabilir

Evre IV Prostat Kanseri Tedavisi

Evre IV kanserler, bölgesel lenf düğümleri gibi yakın alanlara veya kemikler gibi uzak organlara yayılmıştır. Evre IV kanserlerinin çoğu tam olarak tedavi edilme olasılıklar yoktur. Tedavinin amacı, kanseri olabildiğince uzun süre kontrol altında tutmak ve hastanın yaşam kalitesini iyileştirmektir.

Bu aşamadaki tedavi seçenekleri şunlardır:

• Hormon tedavisi

• Kemoterapi artı hormon tedavisi

• Harici ışın tedavisi artı hormon tedavisi

• Kemoterapi

• Kanama veya idrar tıkanıklığı gibi sikayetleri hafifletmek için cerrahi (TUR-P)

• Kemik metastazlarını hedefleyen Denosumab (Xgeva), zoledronik asit (Zometa) gibi bifosfonatlar, kemiklere yönelik harici radyasyon veya stronsiyum-89, samaryum-153 veya radyum-223 gibi radyoaktif madde enjeksiyonlarını içeren tedaviler

• Gözlem (daha yaşlı olanlar veya başka ciddi sağlık sorunları olan ve kanserden majör semptomları olmayanlar için)

• Daha yeni tedavilerin klinik denemesinde yer almak

• Evre IV prostat kanserinin tedavisi, ağrı gibi semptomları önlemeye veya hafifletmeye yardımcı olan tedavileri de içerebilir.

Yukarıdaki seçenekler, prostat kanserinin farklı evrelerinde ilk tedavi seçenekleridir. Ancak bu tedaviler işe yaramaz, kanser büyümeye ve yayılmaya devam ederse veya kanser tekrar nüks ederse ikincil ve diğer başka tedaviler devreye girer.